Барлығы дерлік Орёл қаласының атауын әдемі мықты құспен байланыстырады. Бекініс мұнарасында отырған бүркіттің осы қаланың елтаңбасында бейнеленуі кездейсоқ емес. Алайда, қазіргі кезде кейбір филологтар «бүркіт» сөзі бастапқыда тек жер бедерінің ерекшеліктерін сипаттаған деп, атаудың этимологиясын таластыруға тырысуда.
Нұсқаулық
1-қадам
Кейбіреулер Орёл қаласы атауының пайда болуын бір аңызбен байланыстырады. Мәселе Иван Грозныйдың бұйрығымен бекіністі қаланың құрылысы басталды, бұл оқиға 1566 жылға жатқызылды. Негізгі міндет - шекараларды Қырым татарларының шабуылдарынан қорғау. Ока мен Орлик деп аталатын екі өзеннің түйіскен жерінде сол күндері құдіретті емен өсіп, оны кесе бастаған кезде ағаштан бүркіт ұшып кетті. Осы сәтте ағаш кесушілердің бірі аңызға айналған сөйлем айтты: «Міне, иесі» деп сенеді. Кездейсоқ, дәл осы құстың құрметіне Иван Васильевич патша болашақ қаланы атауды бұйырды.
2-қадам
Қала атауының шығуының тағы бір нұсқасы бар. Бұрын Окамен қосылатын өзенді Орёл деп басқаша атаған. Оның аты 1784 жылы ғана өзгертілді, содан кейін ол Орлик деп аталды деп саналады. 1565 жылы болашақ қаланың айналасын зерттей келе, король құрылысты бастау үшін орынды - екі өзеннің түйіскен жерін таңдады және сол кездегі Орел өзенінің құрметіне қала өз атын алды.
3-қадам
Қала атауының шығу тегі туралы екі нұсқа да шындыққа сай келетін сияқты. Мүмкін, «бүркіт» сөзін естігендердің бәрі мақтаншақ құсты елестетеді, бірақ, мүмкін, бұл дұрыс қабылдау емес. Егер біз қала атауының пайда болуының алғашқы нұсқасын толығымен алып тастасақ, онда «бүркіт» сөзінің интерпретациясы мүлдем басқаша болуы мүмкін. Мәселе мынада, Орел өзені атауының этимологиясын зерттеген кейбір филологтар бұл түрік тілінен аударғанда «бұрыш» дегенді білдіретін «айры» сөзінен шыққан деген тұжырымға келді. Бұл екі өзеннің түйіскен жерін визуалды қабылдау туралы. Шынында да, қала салынған жерге биік нүктеден қарасаңыз, өткір бұрыш көрінеді. Бұл аймақтың бекініс салу үшін таңдалуы кездейсоқ емес, өйткені екі жағынан да оны табиғаттың өзі қорғайды.
