Ұзақ уақыт бойы жақсы демалу тек денені қалпына келтіру ғана емес екендігі атап өтілген: адамға әрдайым жан үшін басқа нәрсе қажет. Қазіргі мағынада демалу денені сауықтыруды да, рухани қажеттіліктерді қанағаттандыруды да қамтиды.
Рекреациялық іс-әрекет тұжырымдамасы
Рекреация (recreatio) латын тілінен аударғанда «қалпына келу» дегенді білдіреді және жұмысынан немесе оқудан шаршаған адамның қалыпты жұмысын жақсартуға және қолдауға бағытталған тіршілік әрекетінің түрлерін қамтиды. Ол бос уақытта жүзеге асырылады және оның мақсаты материалдық игіліктерге қол жеткізу бола алмайды. Бұл, ең алдымен, курорттық емдеу, туристік сапарлар, сондай-ақ үйден тыс жерде болатын спорттық, ойын-сауық және басқа да шаралар.
Рекреациялық іс-шаралар тек демалу мен физикалық қалпына келуге ғана емес, сонымен қатар тұлғаны дамытуға, адамның шығармашылық әлеуетін ашуға, оның рухани және мәдени қажеттіліктерін қанағаттандыруға, коммуникативті дағдыларды қалыптастыруға және дамытуға, табиғатты қабылдауға бағытталған.
Бос уақыттың сапасына көбірек қанағаттанатындардың психикалық стресстің деңгейі едәуір төмен, бұл стресс деңгейлері мен рекреациялық іс-әрекеттерге қанағаттану арасындағы байланысты зерттейтін зерттеулерге сәйкес.
Рекреациялық іс-шаралар: түрлері
Бүгінгі таңда рекреациялық қызметтің бірнеше негізгі бағыттары бар.
1. Медициналық және курорттық. Әдетте, ол денсаулық сақтау мақсатында табиғи ресурстарды пайдалануға негізделген: климат, теңіздегі ауа мен су, емдік балшық, минералды сулар, тұзды шахталар және т.б.
2. Спорт және фитнес. Бұл аң аулау, балық аулау, тау шаңғысы туризмі, альпинизм және ашық ауада өткізілетін басқа да көптеген жұмыстар. Суда және оның маңында ең танымал спорттық іс-шаралар: жүзу, доп ойындары, суда шаңғы тебу, сүңгуір, рафтинг, жел серфингі және т.б.
3. Көңіл көтеру. Қызметтің осы түріне қатысты барлық нәрселерді тізімдеу қиын: бұл мерекелер, карнавалдар және анимациялық шоулардың, барлардың, казинолардың, мейрамханалардың барлық түрлері. Қазіргі әлемде ойын-сауық индустриясы бұрыннан экономиканың жеке саласына айналды.
4. Танымдық. Әр түрлі экскурсиялар, басқа елдер мен қалалардың өмірімен танысу, көрмелер мен мұражайларға бару, сәулет ансамбльдеріне, тарихи ескерткіштерге және басқа да көрікті жерлерге шолу.
Рекреациялық іс-әрекеттің түрлерін нақты ажырату мүмкін емес шығар: олардың барлығы бір-бірін толықтырады және бір-бірімен сабақтасады. Өйткені, оның кейбір негізгі түрлеріне назар аудара отырып, демалушылар, әдетте, бос уақыттарын мүмкіндігінше басқа түрлермен толтырғысы келеді, мейлінше көп әсер алғысы келеді.
