Жүк көлігі - бұл коммерциялық қызметтің ең қажетті бағыттарының бірі. Олардың көмегімен шикізатты өндіріс орындарына және тауарларға тұтынушыларға жеткізу жүзеге асырылады. Экономикалық жаһандану процестерін ескере отырып, бұл қызмет түріне көліктің барлық түрлері қатысады. Оны тауарларды жеткізу мақсатында жалға беру жүк тасымалы деп аталады.
«Жүк тасымалы» термині нені білдіреді
Тар мағынада «жүк» сөзі, одан. «Фрахт» тасымалдаушы лизингтік көлік құралымен жеткізілетін жүкті, сондай-ақ тауарларды тікелей тасымалдауды білдіреді. Бірақ бұл термин кеңірек қолданылады.
Жүк тасымалы екі тараптың - тауарды сатылатын жерге, оларды тағайындалған жерге жеткізуді қажет ететін сатушының және осы жүкті жеткізуді өз мойнына алған тасымалдаушының шарттық қатынастарын білдіреді. Сонымен қатар, кейбір жағдайларда жеткізілген тауарды жеткізу мен сақтандыруды сатушы тауарды жібергенге дейін алдын ала төлейді.
Бірақ көбінесе жүк тауарлар тағайындалған жерге жеткізілгеннен кейін төленеді. Бұл сатушының тауарды жеткізу кезінде мүмкін болатын тәуекелдерді және басқа қосымша шығындарды өз мойнына алатынын білдіреді. Белгіленген ережелерге сәйкес, тасымалдаушы тасымалдаушы тауарлардың жоғалуы және бүлінуі сияқты сақтандыру жағдайлары үшін сатып алушының пайдасына сақтандыруды қамтамасыз етуге міндетті.
Жүк келісімінде «тасымалдаушы» деп аталатын тарап осы келісім бойынша қабылданған міндеттемелер шеңберінде кез-келген көлік түрімен жүктерді уақытылы және қауіпсіз тасымалдауды қамтамасыз етуге міндетті кез келген тұлға бола алады. Бұл теміржол, автомобиль, әуе, теңіз немесе ішкі су жолы немесе олардың кез-келген тіркесімі болуы мүмкін.
Жүк құнын не анықтайды
Біріншіден, жүк құны маршруттың ұзақтығына байланысты болады. Бұған ол өтетін аймақтардағы жағдай да әсер етеді. Сонымен, халықаралық тасымалдар жағдайында, егер бағдар соғыс қимылдарының аймақтарына жақын жерде өтсе, жүк бағасы артады. Тасымалдауды теңіз арқылы жүзеге асырған кезде, егер кеме Панама немесе Босфор бұғазы арқылы өтсе, оның бағасын көтеруге болады - Панама мен Түркия билігі осы арналар арқылы кемелерді өткізу үшін өте үлкен төлемақы алады. Жүк құнын және стандартты емес өлшемдер мен формадағы тауарларды орауға арналған ыдыстарды пайдалануды арттырады.
Жүк құнына жүктерді жөнелту және бару орнында тиеу-түсіру шығындары да кіреді. Қауіпті жүктер тасымалданған жағдайда көбейту коэффициенті қолданылады. Сонымен қатар, әртүрлі халықаралық және ішкі баждар мен салықтар, сондай-ақ жүк нарығындағы маусымдық бағалардың ауытқуы тасымалдау құнына әсер етуі мүмкін.
